تیمره منطقهای در سرچشمه رود اناربار است و قدیمی ترین نشانههای تمدن بشری در این نقطه یافت شده است. تیمره مابین خمین و گلپایگان در نزدیکی روستای قیدو و مزاین قرار دارد و بزرگترین تابلوی سنگی کشور در این منطقه به مساحت 40 هزار متر مربع به تصویر کشیده شده که به کتیبه بزرگ معروف است. در این تابلوی سنگی بیش از 150 نقش، یکجا جمع شده است که رازگشایی از این سنگ نگاره به سال ها کار پژوهشی در سطح بینالمللی نیاز دارد. کهن ترین خط کشف شده در ایران نیز متعلق به سنگ نگارههای تیمره است و همچنین یک سوم الگوی کتیبه های خطی و تصویری موجود در باغ کتیبههای کاخ نیاوران، متعلق به تیمره است.
سنگ نگارههای تیمره در واقع کتابی آموزنده برای انسانهای هزاران سال پیش محسوب میشده، چرا که انسانها با حک کردن داستانها و اتفاقات روزمره تجربیات خود از زندگی را به نسلهای بعدی خود منتقل میکرند. در ادامه به برخی از دانستنیهای جالب سنگ نگاره های تیمره اشاره میکنیم.
سنگ نگارههای تیمره قدمت بسیار بالایی دارد. برخی از تاریخ شناسان معتقدند قدمت بعضی از سنگهای این مجموعه به 40 هزار سال پیش نیز میرسد. در میان نقشهای موجود بر روی صخرهها تصاویری از گونههای جانوری منقرض شده نیز دیده میشود. علاوهبر این، نقش حیواناتی مانند بز کوهی، قوچ کوهی، آهو، اسب، گرگ، شیر، یوزپلنگ، مار و… نیز دیده میشود. اما بیشتر این نقشها متعلق به بزکوهی و قوچ است. زیرا این دو حیوان برای انسانهای آن دوره نماد آبادی و برکت بوده است. اکثر حکاکیها مربوط به تعلیمات زندگی روزمره است. زیرا اگر نقشها را به صورت داستان وار دنبال کنید، سیر کشاورزی، کاشت گیاه، رام کردن حیوان را میتوانید به وضوح ببینید. در یکی از سنگ نگارهها دیده میشود که مردی در حال آموزش شکار به فرزندش است و در تصویری دیگر مردی سوار بر اسب به شکار قوچ میپردازد. اینها همه مهر تاییدی بر این موضوع هستند.
در سنگ نگارههای تیمره سیر تکاملی خطوط سطری، هندسی، پهلوی، عربی، فارسی و عبری دیده میشود. طبق جدیدترین بررسیهای انجام شده در سنگ نگارههای تیمره، گفته میشود که تعداد سنگ نگارههای این منطقه حدود 30 هزار عدد است که تعداد قابل توجهی از نقشها از انسانها در حال شکار با ابزارهای مختلف مانند تیر و کمان و به همراه بز کوهی است. از دیدنیهای جالب بر روی سنگها شکار انسان با چماق، چنگک، رقصهای جادویی، زنان باردار و نبردهای پهلوانی است. برخی از نقشهای سنگ نگارههای تیمره شباهت زیادی با نقشهای باستانی در سنگ نگارههای سایر قارهها دارند. این موضوع نشان دهنده ارتباط میان انسانهای این مناطق است که هنوز برای باستان شناسان قابل درک نیست.
نقشهای روی سنگهای تیمره به صورت ضربهای و با سنگهای تیز کنده کاری شدهاند.
خیلیها گمان میکنند که کهن ترین منطقه در ایران را باید در تخت جمشید چندهزار سال پیش جست و جو کرد یا به موزه هنرهای باستان رفت و تاریخ 8 هزار سال پیش را دید. در حالی که تیمره، موزه بدون سقف ایران، خود گواهی تاریخ است. گواهی از نوشته های بشر در 40 هزار سال پیش بر روی سنگهای بزرگ که بیشماری آنها، نشان از پیشینه تمدن در این منطقه دارد.
اگر قصد دارید به گلپایگان شهر زیبا سفر کنید و دنبال تورهای جذاب و خاطره انگیز هستید، میتوانید با کژوان تماس بگیرید و از وضعیت تور ها باخبر شوید.