خواف از شهرهای استان خراسان رضوی به شمار میآید که به مهد موسیقی سنتی ایران شناخته میشود. این شهر که قدمتی دیرینه در تاریخ ایران زمین دارد از بناهای قدیمی بسیار برخوردار است. تاریخچه مسجد ملک زوزن خواف به زمان خوارزمشاهیان بر میگردد که در سال 615 هجری قمری ساخته شده است. گردشگران به هنگام بازدید از این مسجد که از قدیمیترین بناهای ایرانی است، معماری زیبایی از هنر دستِ مردمان این دیار را میبینند که آن را با کاشیهای لاجوردی آراستهاند و میتواند نظر هر هنردوستی را به خود جلب کند. معماری بینظیر با هنرمندی استادکاران معمار در روزگاران گذشته که با گذشت سالها از زمان ساختش، هنوز هم بقایایی از آن باقی مانده است.
آنچه از معماری بنا دیده میشود، دو ایوان کوچک و بزرگ مقابل هم است که به جای مانده از بنای عظیمی است که برخی معتقدند به عنوان مسجد- مدرسه بنیان شده و با حمله سپاهیان مغول، آن را نیمه تمام رها کردهاند. این دو ایوان را به نامهای ایوان قبله و دیگری را به نام ایوان مقابل قبله میشناسند که سبک معماری کاشیکاری و تزییناتش متفاوت است. پس از تماشایِ دو ایوان به جای مانده از این بنا، سری هم به شبستان مسجد زوزن بزنید، با ورود به شبستان غربی مسجد ملک زوزن شهرستان خواف، پلکانی به طور مارپیچی وجود دارد که مؤذن از آن سمت خود را به گلدستهها میرساند. در قسمت غربی ایوان هم، میتوانید قبری را ببینید که عدهای بر این باورند که به پسر ملک زوزن تعلق دارد. در ادامه گشتی که در ایوان مسجد ملک زوزن میزنید، به تماشای محراب مسجد بروید که حاشیههایش مزین به آیاتی از قران کریم است. بنا به دلایلی برخی از محققین این بنا را “قوام الدین مویدالملک ابوبکر علی الزوزنی” میدانند که یکی از رجال مشهور در دوران حکومت سلطنت خوارزمشاه است.
از دیگر جذابیتهایی که گردشگران در بازدید از مسجد ملک زوزن خواف مشاهده خواهند کرد، میتوان به قسمتِ کتیبهای در قسمت نمای ایوان شرقی این بنا اشاره کرد که خط کوفی آن با تلفیقی از کاشی فیروزهای رنگ به نقوش هندسی، بر جذابیت آن میافزاید. با رفتن به جنبِ مسجد ملک، موزهای به چشم میخورد که مجموعهای از آثار مسجد ملک در آن نگهداری میشود. از جمله این آثار باارزش، میتوان به محراب کشف شدهی مسجد ملک، گچ بریهای تزیینی کشف شده از فضای پشت محراب، آجرهای تزیینی کشف شده از اطراف ایوان قبل و کاشیهای به دست آمده از کاووش های باستانی ایوان قبله اشاره کرد.
اگر قصد دارید به خواف شهر زیبا سفر کنید و دنبال تورهای جذاب و خاطره انگیز هستید، میتوانید با کژوان تماس بگیرید و از وضعیت تور ها باخبر شوید.