گلپایگان شهری در استان دیدنی اصفهان است که در میان سلسله کوه های مرکزی سرسبز و بکر و رودها و چشمه های خروشان و باصفا واقع شده است.گلپایگان به شهر چهار اقلیم نیز معروف است از شمال و غرب به کوههای پوشیده از برف از شرق به بیابان از جنوب به دشتها و باغها و از شمال شرقی به دشتهای پر رنگ و با پوشش گیاهی گسترده منتهی شده است. این شهر در مسیر راه ابریشم قرار دارد و دارای بناهای تاریخی بسیار زیبا و مهمی می باشد. پس از ظهور اسلام در نخستین دهههای قرن اول هجری قمری، گلپایگان بدست مسلمانان افتاد و مردم این منطقه با اشتیاق فراوان به این دین الهی روی آوردند. پس از این از اهمیت این شهر کاسته نشد، بطوریکه در بیشتر کتابهای جغرافیائی، مانند کتاب (معجم البلدان) یاقوت حموی و (احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم) مقدسی، نام این شهر به چشم می خورد.
مسجد جامع گلپایگان
مسجد گلپایگان اولین جایی است که در مناطق دیدنی گلپایگان قرار میگیرد، این مسجد متعلق به دوران سلجوقیان است و از آن به عنوان مسجد سلجوقی نیز یاد میشود. صحن و شبستان این مسجد بسیار وسیع بوده است، گنبد آن بزرگ بوده و از آجر ساخته شده است. برای زینت دادن به بنای داخلی مسجد، کتبیه ی دور گنبد و همچنین اطراف محراب کنده کاری شده است.
بازار چهارسوق گلپایگان
بازار چهارسوق گلپایگان یا بازار سنتی گلپایگان، از بخشهای مختلفی چون بازار مسگرها، بازار اصلی، بازار گیوهدوزان، بازار کوزهگرها، بازار فرشفروشان و بازارهای متعدد دیگر تشکیل شده است. جالب است بدانید، در ساخت این بازار زیبا و قدیمی با دهانهای وسیع، طاقبندی و سقف آجریاش از اصول معماری متعلق به دوران سلجوقیان استفاده شده است.
ارگ گوگد گلپایگان
ارگ گوگد، یکی از بناهای قدیمی و دیدنی شهرستان گلپایگان میباشد. این ارگ در پنج کیلومتری جاده گلپایگان به تهران و در شهری به نام گوگد (از شهرهای حومه گلپایگان) واقع شده است. از این ارگ که در زمانهای صلح به عنوان کاروانسرا و در زمان جنگ یا حمله اشرار به عنوان دژ نظامی استفاده میگردیده است در خیابان آیتالله گلپایگانی، کوچه قلعه واقع شده است و در حال حاضر از این بنا به عنوان هتل سه ستاره سنتی استفاده میشود.
کبوترخانه گلپایگان
شهر گلپایگان یکی از مناطقی است که میتوان در آن بناهای خشتی بزرگ متعددی را یافت که با معماری جالب و منحصربهفرد، توجه هر گردشگری را به خود، جلب میکند. معماری صورت گرفته در این بناها به گونهای است که هیچ پرندهی شکاری همچون قوش، جغد و کلاغ، به هیچ طریقی نمیتوانستند به داخل وارد شوند. همچنین، نوع طراحی آنها به صورتی است که در تابستان بسیار خنک و در زمستان گرم و راحت بوده است. از ویژگیهای این سازهها، یکی بودن قطر سوراخها است که از تنبوشه یا همان لولههای سفالی بهره برده شده است. نه تنها پرندگان شکاری، بلکه دیگر حیوانات شکاری از جمله روباه، گربه، مار، موش و در برخی موارد حتی انسان نیز موفق به ورود نمیشدند. این همه تمهیدات و فنون به کار برده شده در ساخت این عمارات، در نوع خود جالب، حیرتانگیز و قابل تحسین است.
مناره گلپایگان
مناره گلپایگان که باعنوان میل گلپایگان هم شناخته میشود، با 18 متر طول از بلندترین سازههای تاریخی ایران بهشمار میآید. این بنای تاریخی به دوران سلجوقیان تعلق دارد و در قدیم با چراغی که در بالای آن روشن بود، به کاروانیان برای پیدا کردن مسیر کمک میکرد. در مناره گلپایگان، دو در، پلکانی داخل مناره، کتیبهای به خط کوفی بدون تاریخ منقوش به آیات قرآن به خط کوفی و دو راه پله با 64 پله مشاهده میشود.
سد گلپایگان
دریاچه سد گلپایگان که در گذشته سد شاه اسماعیل نام داشت، به اوایل قرن 14 خورشیدی تعلق دارد. این سد تاریخی بهعنوان اولین سد مخزنی خاکی و نخستین سد مدرن ایران شناخته شده است. این سد در سالهای 1323 تا 1336 شمسی با استفاده از روشهای سنتی ساخته شد. هدف از احداث این سد، جلوگیری از خسارت ناشی از سیل و تامین آب کشاورزی برای اراضی کشاورزان منطقه بوده است. موقعیت قرارگیری سد گلپایگان روی رودخانه اناربار (قم رود)، باعث شده تا این سد به یکی از مناطق گردشگری گلپایگان تبدیل شود.
روستای وانشان
روستای وانشان، از دیگر از مکانهای سرسبز و تاریخی شهرستان گلپایگان است که در جنوب شرقی گلپایگان و در نزدیکی مزرعه امیریه قرار گرفته است. ساکنین روستا به گویش وانشانی یا ونیشونی صحبت میکنند. طبق آثار باستانی به دست آمده در روستا قدمت آن به 3 هزار سال پیش میرسد. از جاذبههای این روستای زیبا میتوان به لمبی، دزی، چشمه گردکونی، دیگا، بابادودورشاه، کوه محد حیدر، مزرعه امیریه، حسن آباد، قلعه جمال، بقعهی قریه وانشان که محل دفن امامزاده ابوالفتح (ع) است و درختی کهنسال در مجاورت دیوار امامزاده اشاره کرد.
سوغات و صنایع دستی گلپایگان
گلپایگان مردمانی مهماننواز، خوشرو و مهربان دارد و صنایع دستی این شهر هم حاصل دسترنج همین مردم است و روح هنرمندان گلپایگانی در آن دمیده شده و آثاری ارزشمند و بسیار زیبا خلق کردهاند. در گلپایگان صنایع دستی منحصربهفردی مانند منبتکاری، معرقکاری، قالیبافی، گلیم و گیوهبافی تولید میشود. مسافران میتوانند علاوه بر صنایع دستی، محصولاتی چون ماست چکیده، کشک و پنیرهای پرورده، خشکبار، ترشیجات و عسل مرغوب گلپایگان را هم بهعنوان یک سوغاتی خوشمزهای از این شهر برای خود یا دوستانشان بهیادگار ببرند.
اگر قصد دارید به شهر زیبا و تاریخی گلپایگان سفر کنید و دنبال تورهای جذاب و خاطره انگیز هستید، میتوانید با کژوان تماس بگیرید و از وضعیت تور ها باخبر شوید.